احكام خمس
س1-آیا كتابی كه مورد مطالعه قرار نگرفته، خمس دارد؟
ج) اگر كتاب، مورد نیاز انسان و در شأن او باشد، خمس به آن تعلق نمیگیرد هر چند آنها را در طول سال نخواند.
س2- خانمی كه مقداری طلا به او هدیه شده و الان هم از آن استفاده میكند، باید خمس و زكاتش را بپردازد؟
ج) زینتهای مذكور زكات ندارد، و اگر در حد معمول و متعارف باشد، خمس ندارد.
ولی چنانچه بیشتر از حد معمول و شأن فرد باشد، پرداخت خمس آن واجب است.
س3- آیا به سكه طلا (بهار آزادی) خمس تعلق میگیرد؟
ج) سكه بهار آزادی نیز مانند سایر داراییها است. چنانچه تا سر سال خمسی باقی بماند پرداخت خمس آن واجب میباشد.
س4- آیا به سود پولی كه در بانك سپرده گذاری شده در صورتی كه خمس اصل پول پرداخت شده باشد خمس تعلق میگیرد؟
ج) اگر سود بنحو مشروع باشد، هر مقدار از آن كه مصرف نگردد و تا سر سال خمسی باقی بماند پرداخت خمس آن واجب است.
س5- پولی بابت وام دانشجویی به ما داده میشود، آیا اگر آن را پس انداز كنیم خمس دارد؟
ج) وام، مشمول خمس نمیگردد، مگر به مقداری كه اقساط آن پرداخت شده و پس انداز شده باشد.
س6- خانم هایی كه شاغلند و در آمد دارند، آیا لازم است هر ماه خمس حقوق خود را كنار بگذارند یا تعیین سال خمسی كفایت میكند؟
ج) پرداخت خمس در هر ماه لازم نیست، اولین حقوقی كه میگیرند، اول سال خمسی آنها است. و چنانچه درآمدشان از مخارج سال اضافه بیاید، باید خمس آن را بپردازند.
س7- مهریه خود را به تدریج از شوهرم میگیرم، خمس دارد یا خیر؟
ج) مهریه خمس ندارد.
س8- برای رفتن به عمره مفرده ثبت نام كردهام. قسمتی از پول آن را پرداختهام و بقیه وام است، آیا لازم است خمس آنها را بپردازم؟
ج) پولی كه پرداختهاید، اگر از درآمد بوده و یك سال بر آن گذشته و بعد به حساب ریختهاید، خمس دارد؛ اما وام مذكور خمس ندارد.
س9- اگر با این هدف كه خمس ندهیم، طوری خرج كنیم كه از درآمد سال چیزی زیاد نیاید، اشكال دارد؟
ج) اگر مصارف حلال باشد و زاید بر شأن نباشد، اشكال ندارد و در فرض سؤال، پرداخت خمس لازم نیست.
س10- خوردن غذاهایی كه به عنوان نذر میدهند و نمیدانیم صاحبانش حساب خمسی دارند یا نه، چه صورت دارد؟
ج) اگر یقین نداشته باشید به عین غذایی كه مصرف میكنید خمس تعلق گرفته یا خیر، استفاده از آن برای شما اشكال ندارد.
س11- آیا میتوانم بدون رجوع به مرجع تقلید، خمس خود را در راهی كه مصلحت میبینم خرج كنم؟
ج) خیر، تصرف در خمس بدون اجازه از مجتهد جامعالشرایط جایز نیست. بلی با اجازه ازآن مجتهد یا وكیل او میتوانید در مصارف شرعی تعیین شده صرف نمایید.
س12- اگر وام گرفته باشم و قبل از مصرف آن، سال خمسی برسد پرداخت خمس آن لازم است یا خیر؟
ج) خمسِ وام، واجب نیست، مگر به مقداری كه از اقساط آن پرداخته باشید كه در حكم پس انداز است.
س13- پولی را به تدریج برای تهیه خانه پس انداز كردهام آیا به آن خمس تعلق میگیرد؟
ج) اگر راهی برای تهیه خانه مسكونی مورد نیاز فعلی، غیر از پس انداز تدریجی ندارید، پس انداز مذكور خمس ندارد.
س14- آیا سهامیكه از بازار بورس خریداری میكنیم، خمس دارد؟
ج) حكم سرمایه را دارد كه در سر سال خمسی، باید خمس آن را بپردازید.
س15- اگر از درآمد خود به كسی قرض داده باشیم، و بعد از دو سال به ما برگرداند، خمس دارد؟
ج) بلی، پرداخت خمس آن بلا فاصله واجب است.
س16- در شرایط فعلی كه پول حج و عمره، بیش از یك سال در حساب سپرده در بانك میماند، پرداخت خمس آن واجب است یا خیر؟
ج) خمس ندارد، اگر چه احتیاط در پرداخت آن نیكو است.
س17- آیا میتوانیم خمس خود را به پدر و مادر فقیر خود بدهیم؟
ج) پدر و مادر فقیر، واجب النفقه اولاد هستند و اگر فرزند تمكن مالی داشته باشد، باید مخارج آنها را تأمین كند و اگر از ساداتند برای نفقه واجب نمیتواند سهم سادات به آنها بدهد، و نسبت به سهم مبارك امام علیه السلام موكول به اذن فقیه جامع الشرایط است.
س18- آیا میتوانیم خمس خود را صرف حسینیه و یا سایركارهای خیر نماییم؟
ج) سهم سادات باید به سید فقیر داده شود،اما نسبت به سهم امام علیه السلام با اجازه از مرجع تقلید خود و یا نماینده او، مانعی ندارد.
س19- حقوقی كه پس از فوت، هر ماه به خانواده مرحوم داده میشود، آیا مشمول خمس میگردد؟
ج) چنانچه از مخارج سال اضافه بیاید، خمس دارد.
س20- كسی كه به تقلید از مجتهد میّت باقی مانده است، خمس خود را باید به چه كسی بپردازد؟
ج) لازم است خمس را به مجتهد زنده بپردازد، و پرداخت به وكیل مجتهد میت كفایت نمیكند.
س21- كتابهایی را تهیه كردهام؛ ولی موفق به مطالعه آنها نشدهام؛ آیا خمس به آنها تعلق میگیرد؟
ج) چنانچه مورد نیاز و در معرض استفاده بوده، خمس ندارد.